Πώς και από τι πρέπει να προστατεύουμε τα παιδιά μας το καλοκαίρι.
Από την παιδίατρο Αγγελική Δενδραμή
Το καλοκαίρι είναι η πιο αγαπημένη εποχή για τα παιδιά. Χαρά, ανεμελιά, παιχνίδι στη φύση και πολύτιμες στιγμές ξεγνοιασιάς. Οι γονείς όμως, για να απολαύσουν κι εκείνοι αυτή την περίοδο μαζί με τα παιδιά τους, χρειάζεται να γνωρίζουν ορισμένα βασικά πράγματα, που θα τους εξασφαλίσουν την ασφάλεια και την υγεία τους.
1.H Έκθεση στον ήλιο
Ο ήλιος είναι ταυτόχρονα φίλος και εχθρός. Είναι απαραίτητος για την ενεργοποίηση της βιταμίνης D, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των οστών και όχι μόνο. Όμως, η παρατεταμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, χωρίς προστασία, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους: ηλιακά εγκαύματα, πρόωρη γήρανση του δέρματος, αυξημένα ποσοστά καρκίνου του δέρματος (μελάνωμα) και προβλήματα στα μάτια.
Τα βρεφικά εγκαύματα πλέον έχουν 80% πιθανότητα να αναπτύξουν στο μέλλον καρκίνο του δέρματος. Η θερμοπληξία επίσης απειλεί τα παιδιά, μετά από υπερβολική έκθεση στη ζέστη. Συμπτώματα όπως η ναυτία, η αδυναμία, ο εμετός και ο υψηλός πυρετός χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση: δροσερό περιβάλλον, ενυδάτωση, ανάπαυση και εάν αυτά επιμένουν, αναζητηστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Προληπτικά μέτρα:
- Υποχρεωτικά καπέλο με σκίαση, για πρόσωπο, αυτιά και αυχένα.
- Γυαλιά ηλίου από την κατάλληλη ηλικία.
- Ελαφρά, βαμβακερά, ευρύχωρα ρούχα με μανίκια ή με δείκτη προστασίας πριν και μετά το μπάνιο.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο από τις 11:00 έως τις 16:00.
- Συχνή ενυδάτωση: στα βρέφη με υγρά/γάλα, στα μεγαλύτερα παιδιά με νερό, φρούτα και φυσικούς χυμούς.
- Σε περίπτωση εγκαύματος: απομακρύνετε το παιδι από τον ήλιο, τοποθετήστε τοπικά ψυχρά επιθέματα, κάντε καλή ενυδάτωση,χρησιμοποιήστε παυσίπονα εάν χρειάζεται και αναζητήστε ιατρική φροντίδα ,όπου είναι απαραίτητη.
Αντηλιακά:
Τα αντηλιακά δεν επιτρέπουν απεριόριστη έκθεση στον ήλιο.
- Για βρέφη κάτω των 6 μηνών: χρήση τους μόνο σε λίγα ακάλυπτα σημεία, όταν δεν επαρκεί η σκίαση.
- Για μεγαλύτερα παιδιά: χρήση κατάλληλου προϊόντος για UVA & UVB ακτινοβολία και με SPF 25–50.
- Εφαρμογή τους 30’ πριν από την έκθεση στον ηλιο και ανανέωση κάθε 2 ώρες, όπως και μετά το μπάνιο.
- Χρήση και τις συννεφιασμένες μέρες, όταν το παιδί βρίσκεται σε εξωτερικούς χώρους.
2. Κολύμβηση – Νερό και Ασφάλεια
Το νερό είναι αναπόσπαστο κομμάτι του καλοκαιριού. Θάλασσα, πισίνα, ακτές… όλα συνδυάζονται με χαρά και δροσιά. Όμως, η άγνοια και η απερισκεψία μπορούν να μετατρέψουν τη διασκέδαση σε κίνδυνο. Ο πνιγμός αποτελει την νούμερο ένα αιτία θανάτου σε παιδιά ηλικίας 1–4 ετών, και η Ελλάδα δυστυχώς έχει υψηλό ποσοστό τέτοιων περιστατικών.
Ο πνιγμός είναι σιωπηλός.
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ότι στα παιδιά δεν υπάρχει κραυγή, δεν υπάρχει μάχη με το νερό. Μια απλή στιγμή απροσεξίας αρκεί, καθώς ο πνιγμός μπορεί να συμβεί ακόμη και σε λίγα εκατοστά νερού! Δεν πρέπει λοιπόν ούτε για ένα δευτερόλεπτο να παίρνουμε τα μάτια μας από πάνω τους!
Μέτρα πρόληψης:
- Ποτέ μπάνιο χωρίς την συνεχή επίβλεψη από ενήλικα.
- Ποτέ στο νερό με γεμάτο στομάχι (τουλάχιστον 2 ώρες μετά το φαγητό).
- Προτιμούμε οργανωμένες παραλίες με ναυαγοσώστη.
- Χρήση σωσιβίου ή πλευστικού βοηθήματος στην ακτή, μέσα σε βάρκα ,ακομα και οταν βρισκονται κοντά σε πισίνα.
- Εκπαιδεύουμε στην κολύμβηση τα παιδιά από μικρή ηλικία.
- Εφηβική απερισκεψία οι βουτιές από βράχους ή τα μεγάλα μακροβούτια. Η βουτιά από ύψος μπορεί να είναι αιτία κάκωσης είτε του κρανίου, είτε του αυχένα, με άμεση συνέπεια την εγκεφαλική βλάβη ή την βλάβη του νωτιαίου μυελού. Αποτέλεσμα αυτών το κώμα, η παράλυση και η άπνοια, που αν δεν οδηγήσουν άμεσα στον θάνατο, μπορουν να προκαλεσουν χρόνια αναπηρία.
- Μάθετε επίσης στα παιδιά ότι η βουτιά με βαθιές αναπνοές (υπέρπνοια) είναι επικίνδυνη, γιατι ενώ αυξάνεται από την μια το οξυγόνο ,ταυτοχρόνως μειώνεται το CO₂, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε λιποθυμία μέσα στο νερό και πνιγμό.
- Καλό θα ήταν οι γονείς να έχουν εκπαιδευτεί σε βασικές τεχνικές της καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης.
Αντιμετώπιση πνιγμού:
- Εάν το παιδί έχει ανακτήσει τις αισθήσεις του, βάλτε το σε πλάγια θέση, ηρεμήστε το και φροντίστε για την ταχεία διακομιδή του.
- Αν πρόκειται για βρέφος, το παίρνει στην αγκαλιά του ο γονιός προκειμένου να το ηρεμήσει
- Αν είναι αναίσθητο:
- Καλούμε σε βοήθεια.
- Προσεγγίζουμε από πίσω με ασφάλεια.
- Ταχέως το ανασύρουμε απο το νερό.
- Κάνουμε άμεσα καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ).
- Και ποτέ χειρισμούς αφαίρεσης νερού από τους πνεύμονες – μπορεί να προκαλέσουν εισρόφηση.
3. Τσιμπήματα εντόμων και θαλάσσιων οργανισμών
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα το καλοκαίρι σε τσιμπήματα από κουνούπια, μέλισσες, σφήκες στον αέρα και τσούχτρες ή μέδουσες στο νερό.
Εκτός από τοπικά συμπτώματα (κοκκινίλα, πόνος, φαγούρα), κάποια τσιμπήματα μπορούν να προκαλέσουν και συστηματικές αντιδράσεις ή να μεταδώσουν λοιμώδεις νόσους, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου.
Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν παρουσιαστούν:
- Δύσπνοια
- Γενικευμένο εξάνθημα ή έντονη φαγούρα
- Πρήξιμο στο πρόσωπο ή τον λαιμό
Πρόληψη:
- Χρήση ειδικών εντομοαπωθητικών (ανάλογα με την ηλικία).
- Αποφυγή περιοχών με στάσιμα νερά, γκαζόν ή προσφάτως ποτισμένα λουλούδια.
- Αντικουνουπικά πλέγματα και κουνουπιέρες( προσοχή από τον κίνδυνο περίσφυξης του λαιμού στα βρέφη μέσα στα καλάθια)
- Χρήση ρούχων που καλύπτουν μεγάλο μέρος του σώματος.
Μέδουσες και τσούχτρες – Προσοχή στη Μωβ μέδουσα:
Η επαφή μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο πόνο και φλεγμονή, αλλά και νευρολογικά ή καρδιολογικά συμπτώματα.
Αντιμετώπιση:
- Ξέπλυμα με άφθονο θαλασσινό νερό (ποτέ τρεχούμενο) ,χωρίς τρίψιμο και χρήση πάγου για τοπική αναλγησία.
- Αφαίρεση των πλοκαμιών με προσοχή (με γάντια ή με μια πλαστική κάρτα, όχι με γυμνά χέρια).
- Εφαρμογή κορτιζονούχου κρέμας τοπικά ή διάλυμα μαγειρικής σόδας με θαλασσινό νερό και χoρήγηση αντισταμινικού σιρoπιού.
- Σε περίπτωση γενικευμένων συμπτωμάτων (κεφαλαλγία ,εμετοι , γενικευμένο οίδημα, εξάνθημα, δύσπνοια,υπόταση ή διαταραχή επιπέδου συνείδησης) αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
- Τα αλλεργικά άτομα θα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με την ειδική σύριγγα αδρεναλίνης για απευθειας ενδομυική χορήγηση
Τσίμπημα από αγκάθι ψαριού (π.χ. σκορπιός):
Το τσίμπημα προκαλεί έντονο πόνο και αντιμετωπίζεται με αναλγητικά, αντιφλεγμονώδη και εφαρμογή πάγου τοπικά — χωρίς τρίψιμο της περιοχής.
Αγκάθια αχινού στο πέλμα:
Συνήθως πρόκειται για πολλά μικρά αγκάθια που δυσκολεύουν τη βάδιση. Η αφαίρεσή τους γίνεται μόνο με τσιμπιδάκι — ποτέ με βελόνα ή καρφίτσα, γιατί έτσι μπορεί να εισχωρήσουν βαθύτερα. Βοηθά πολύ η επάλειψη της περιοχής με ελαιόλαδο, που μαλακώνει το δέρμα και κάνει τα αγκάθια να έρθουν στην επιφάνεια, ώστε να αφαιρεθούν πιο εύκολα.
4. Βόλτες με ποδήλατο, πατίνι ή άλλα παιδικά οχήματα:
Πρόκειται για αγαπημένη δραστηριότητα των παιδιών, αλλά ελλοχεύει κινδύνους, ειδικά από τα διερχόμενα οχήματα. Είναι απαραίτητη η χρήση κράνους ,ενω προαιρετικη η χρήση επιγονατίδων και προστατευτικών των αγκώνων. Οι βόλτες θα πρέπει να γίνονται πάντα με την επίβλεψη ενήλικα, σε ελεγχόμενο χώρο, χωρίς κυκλοφορία.
5. Παιχνίδι στην παιδική χαρά:
Πριν ξεκινήσει η διασκέδαση, ελέγξτε καλά τον χώρο για σπασμένα ή σκουριασμένα παιχνίδια. Ποτέ μην αφήνετε μικρά νήπια μονα τους σε μεγάλα ύψη χωρίς επίβλεψη. Προτιμώνται οι παιδικές χαρές με ειδικό απορροφητικό επίστρωμα στο έδαφος. Ακόμη και τα τραμπολίνα που είναι ενισχυμένα με δίχτυ δεν είναι πάντα ασφαλή . Μπορούν να προκαλέσουν από ένα απλό διάστρεμμα, μέχρι και σοβαρους τραυματισμούς στην σπονδυλική στήλη.
Το καλοκαίρι το αγαπάμε! Ας το χαρούμε όμορφα και με ωραίες αναμνήσεις για όλους.
Και οι γονείς ….ας έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα!
Καλό καλοκαίρι!
